Đôi dép của Bác “ra đời” vào năm 1947, được làm từ một chiếc lốp ô tô quân sự của thực dân Pháp bị bộ đội ta phục kích tại Việt Bắc. Đôi dép đo cắt không dày lắm, quai trước to bản, quai sau nhỏ rất vừa chân của Bác. Trên đường công tác, Bác nói vui với anh em cán bộ đi cùng: “Đây là đôi hài vạn dặm trong truyện cổ tích ngày xưa. Đôi hài thần đất, đi đến đâu mà chẳng được”.

Chẳng những khi “hành quân” mà cả mùa đông, Bác đi thêm đôi tất cho ấm chân, tiếp khách trong nước, khách quốc tế vẫn thường thấy Bác đi đôi dép ấy. Gặp suối hoặc trời mưa trơn, bùn nước vào dép khó đi, Bác tụt dép xách tay. Đi thăm bà con nông dân, sải chân trên các cánh đồng đang cấy, đang vụ gặt, Bác lại xắn quần cao lội ruộng, tay xách hoặc nách kẹp đôi dép…

Mười một năm rồi vẫn đôi dép ấy… Các đồng chí cảnh vệ cũng đã đôi ba lần “xin” Bác đôi dép nhưng Bác bảo “vẫn còn đi được”.

Cho đến lần đi thăm Ấn Độ, khi Bác lên máy bay, ngồi trong buồng riêng thì anh em lập mẹo giấu dép đi, để sẵn một đôi giầy mới. Máy bay hạ cánh xuống NiuĐêli. Bác tìm dép. Anh em thưa: Có lẽ đã cất xuống khoang hàng của máy bay rồi, thưa Bác.

Bác ôn tồn nói: Bác biết các chú cất dép của Bác đi chứ gì. Nước ta còn chưa được độc lập hoàn toàn. Nhân dân ta còn khó khăn. Bác đi đôi dép cao su nhưng bên trong lại có đôi tất mới thế là đủ lắm mà vẫn lịch sự.

Thế là các ông “tham mưu con” phải trả lại dép để Bác đi vì dưới đất chủ nhà đang nóng lòng chờ đợi.

Trong suốt thời gian ở Ấn Độ, các chính khách, nhà báo, quay phim, chụp ảnh lại rất quan tâm đến đôi dép của Bác. Họ cúi xuống sờ nắn quai dép, thi nhau bấm máy từ nhiều góc độ, ghi ghi chép chép, làm anh em cảnh vệ lại phải một phen xem chừng và bảo vệ “đôi hài thần kỳ” ấy.

Năm 1960, Bác đến thăm một đơn vị Hải quân nhân dân Việt Nam. Vẫn đôi dép “thâm niên ấy”, Bác đi thăm nơi ăn, chốn ở, trại chăn nuôi của đơn vị. Cán bộ và chiến sĩ rồng rắn kéo theo, ai cũng muốn chen chân, vượt lên để được gần Bác, Bác vui cười nắm tay chiến sĩ này, vỗ vai chiến sĩ khác. Bỗng Bác đứng lại: Thôi, các cháu dẫm làm tụt quai dép của Bác rồi.

Nghe Bác nói, cả đám dừng lại cúi xuống yên lặng nhìn đôi dép rồi lại ồn ào lên: Thưa Bác, cháu, để cháu sửa. Thưa Bác, cháu, cháu có “rút dép” đây. Nhao nhác, ầm ĩ như thế, nhưng đồng chí cảnh vệ chỉ đứng cười vì biết đôi dép của Bác đã phải đóng đinh rồi; có “rút” cũng vô ích.

Bác cười nói: Cũng phải để Bác đến chỗ gốc cây kia, có chỗ dựa mà đứng đã chứ! Bác “lẹp xẹp” lết đôi dép đến gốc cây, một tay vịn vào cây, một chân co lên tháo quai dép ra, “thách thức”: Đây, cháu nào giỏi thì chữa hộ dép cho Bác. Một anh nhanh tay giành lấy chiếc dép, giơ lên nhưng ngớ ra, lúng túng. Anh bên cạnh liếc thấy, “vượt vây” chạy biến.

Bác phải giục: Ơ kìa, ngắm mãi thế, nhanh lên cho Bác còn đi chứ. Anh chiến sĩ lúc nãy chạy đi đã trở lại với chiếc búa con, mấy cái đinh: Tôi, để tôi sửa dép. Mọi người giãn ra. Phút chốc, chiếc dép đã được chữa xong.

Những chiến sĩ không được may mắn chữa dép phàn nàn: Tại dép của Bác cũ quá. Thưa Bác, Bác thay dép đi ạ!

Bác nhìn các chiến sĩ nói: Các cháu nói đúng, nhưng chỉ có đúng một phần. Đôi dép của Bác cũ nhưng nó chỉ mới tụt quai. Cháu đã chữa lại chắc chắn cho Bác thế này thì còn “thọ” lắm! Mua đôi khác chẳng đáng là bao, nhưng khi chưa cần thiết cũng chưa nên. Ta phải tiết kiệm vì nước ta còn nghèo.

Đôi dép cá nhân đã vậy, còn đôi dép “ô tô” của Bác cũng thế. Chiếc “Pa-biết-đa” sản xuất tại Liên Xô Bác vẫn đi, đã cũ, văn phòng xin “đổi” xe khác, “đời mới” hơn, tốt hơn, nhưng Bác không chịu: Xe của Bác hỏng rồi à? Anh em thưa rằng chưa hỏng, nhưng muốn thay xe để Bác đi nhanh hơn, êm hơn. Bác nói: Ai thích nhanh, thích êm thì đổi.

Hôm sau đến giờ đi làm, không biết là xe hỏng thật hay “ai” xui mà Bác đứng đợi bên xe mà xe cứ “ì” ra. Bác cười bảo đồng chí lái xe: Máy móc có trục trặc, chú cứ bình tĩnh sửa. Sửa xong Bác cháu ta đi cũng kịp. 

Vài phút sau, xe nổ máy, Bác lại cười nói với đồng chí lái xe, cảnh vệ: Thế là xe vẫn còn tốt!

Từ mẫu chuyện trên, khiến chúng ta không khỏi xúc động vì đức độ và nhân cách của Người, đã tô đậm thêm hình ảnh của một vị lãnh tụ gần gũi với Nhân dân, một Chủ tịch nước với hành trang giản dị như hành trang của bao con người bình thường khác, bởi Bác không chỉ sống cho riêng mình. Đặc biệt, mẫu chuyện đã dạy cho ta những bài học quý, đó là nếp sống giản dị, tiết kiệm, hoà đồng với mọi người, khiêm tốn, không quan liêu, không xa hoa lãng phí hay đòi hỏi hưởng thụ. Đó là đức tính hy sinh, không phô trương hình thức, giành những khó khăn, thiệt thòi về bản thân để lo cho Nhân dân, lo cho đất nước.

Mỗi cán bộ, đảng viên hôm nay có thể không đạt được những điều phi thường như Bác, nhưng chí ít, nếu biết phấn đấu nỗ lực, chúng ta có thể học và làm được những điều bình thường của Bác, mà trước hết đó là tính tiết kiệm và đời sống giản dị. Tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thời gian, tiền bạc, phải tiết kiệm từ cái nhỏ đến cái lớn, không xa xỉ, hoang phí, không bữa bãi, phô trương hình thức. Học Bác để mỗi người tự soi rọi sửa chữa những khuyết điểm trong nói, viết và làm, trên các lĩnh vực công tác, học tập và trong đời sống sinh hoạt. Học Bác, để mỗi người xây dựng cho mình nếp sống bình dị, khiêm tốn, sống mình vì mọi người, mọi người vì mình và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, làm tốt mọi công việc của người công dân đối với gia đình, cộng đồng, xã hội.

Trong thời gian qua, mỗi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên rèn luyện lối sống giản dị, thực hành tiết kiệm, có tác phong gương mẫu, bố trí, sắp xếp thời gian, công việc khoa học. Trong chi tiêu nội bộ, luôn cân nhắc từng mục chi cho phù hợp, tránh lãng phí; thực hiện việc tiết kiệm chi hằng năm theo quy định. Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm quy chế văn hóa nơi công sở, sử dụng hiệu quả thời gian làm việc gắn với việc thường xuyên nghiên cứu, chủ động học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm để đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Mối người cán bộ, đảng viên phải thực sự vì lợi ích của nhân dân mà phục vụ, không nên thiên về hình thức, tránh thái độ ban ơn, vô cảm với nhân dân.